Varkens/zwijnen op tegels
Varkens en zwijnen, lieve en intelligente dieren met een groot onderschat gevoelsleven.
Als tegelvriend wil ik graag samen met u daar over nadenken gezien ons onderwerp. Het over zaken hebben die u eigenlijk ook al weet of zou moeten weten. Of ik daar in slaag weet ik niet, maar laat u mij maar even aanmodderen. Net zoals alle varkens en zwijnen dat ook wel heel graag zouden willen. Met een bescheiden regelmaat komen huisvarkens en everzwijnen al vroeg op onze tegels voor, mede omdat deze dieren al heel lang deel uitmaken van de voedselketen. Het bepalen of het gaat om een huisvarken dan wel om een wild zwijn is soms een moeilijke zaak. Meestal zijn zij op de tegels afgebeeld van de zijkant gezien al dan niet staand of springend op een ondergrondje met een fris gepenseeld plukje gras. Ik ben nog geen tegel tegengekomen waar een varken lekker in een plas ligt te modderen. Naast de gefokte huisvarkens die op de tegels duidelijk zijn te herkennen, zien we ook wilde varkens en everzwijnen met een stekelige rug en vervaarlijke slagtanden. Soms zien we dat de schilder getracht heeft de juiste roze huidskleur van een varken te benaderen waardoor hij enkele glazuren heeft moeten mengen. Opmerkelijk is het dat de geschilderde staartjes van een varken of zwijn op de tegels verschillend zijn uitgebeeld; lang met soms een kwastje, kort, met of zonder krulletje. Bijna zeker waren in alle fabrieken en tijden –van kwadraat tot springertje- sponsen van varkens en zwijnen aanwezig. Dat er soms een vette duimafdruk op de tegels voorkomt waar dan later het glazuur op die plek niet wilde hechten, geeft aan dat de schilder wegens een knorrende maag misschien net een broodje met varkensspek had gegeten en vervolgens weer doorging met het penselen van een ludiek zwijntje…
Tegel met mannelijk zwijn.17e eeuw
Varkens en zwijnen op tegels, polychroom,16e/17e eeuw
Albarello met muziekmakend varkensachtig wezen.
16e eeuw
Wetenswaardigheden…
Dieren fokken, kweken, vangen en eten, vis, gevogelte, een groot stuk economie op Aarde waar vele mensen en industrieën met hun toeleveranciers scholing en werk in vinden. In de horeca tot kunst verheven en soms bekroond met sterren. Toch is de kracht van voedselopname bij de vroegste mens en het dier een instinct waardoor de voedselopname gewaarborgd is. Maar al wat daarna komt wordt aangeleerd, omdat het past in het tijdsbeeld van de evolutie van dat moment. Het is niet mijn bedoeling alle leed van het houden van varkens hier te gaan uitdiepen of met modder te gaan gooien. Ook u weet dat er veel te verbeteren valt over het castreren van biggetjes en het houden van varkens in veel te kleine leefruimtes, de massaliteit, de minimale levensruimte. Miljoenen komen zelfs niet en nooit buiten, staat u daar eens bij stil, miljoenen, (ook bij de koeien die ‘binnenmelk’’ geven). We zijn er mee grootgebracht, vlees eten was goed en gezond, van generatie op generatie al was het niet altijd voor iedereen en in elke tijd beschikbaar. Maar ook nu gaan we daarmee door terwijl we inmiddels beter weten. Net als de plofkippen is ook het varken een “gewichtige zaak” geworden, kilo’s knallen. De behuizing en het vaak erbarmelijk transport van deze lieve dieren is een schandaal voor de mensheid zeker met de bedachte ‘op stapel staande’ woontorens voor varkens. De goede bedrijven die zorg voor het gehele proces nastreven niet te na gesproken want die zijn er ook! “Je bent wat je eet,” we zien een nog steeds vleesetende mensheid, die daarmee de evolutie van de aarde ernstig afremt, maar daar ga ik zo nader met u over nadenken.
Varkens en zwijnen op tegels, blauw, 17e eeuw (1)
Varkens en zwijnen op tegels, blauw, 17e eeuw (2)
Onbegrepen Signalen…
Ziektes zoals de Q–koorts, varkenspest, gekke koeienziekte, mond -en klauwzeer, ontstaan onder gesubsidieerde overproductie, hebben zich aangediend en dat hebben veel van de betreffende dieren niet overleefd. Het ‘ruimen’ van koeien, varkens, geiten en pluimvee met grote graafmachines staat ons nog vers in het geheugen. Wat is dat toch, hoe ontstaat dat zo, hoe kan een dergelijke hele sector zelf in de modder komen te liggen? In de Tweede Kamer bepleit men een ‘fundamentele herbezinning’ op de te intensieve veehouderij. Maar er is er nog een reden en wel de enige echte en waarachtige reden die nog steeds niet door mensen begrepen wordt. Zeker gezien het feit dat na de ruimingen direct weer begonnen is om het oude patroon van fokken terug te krijgen zij het met hier en daar een verbetering. Tijd dus om u de diepere achterliggende reden van deze door de dieren afgegeven signalen te vertalen. Het terugkerende ontstane ziektebeeld van betrokken groepen dieren, is niets anders dan;
Eén groot protest van het collectief bewustzijn van de dieren tegen hun leefomstandigheden! Waarvan Akte!
Tegel met een varken.
Uit een slagerij. 1e helft 20e eeuw.
Varkens en zwijnen op tegels, 18e t/m 20e eeuw
“Het zal me een worst wezen…”
Bovendien is het eten van varkensvlees, maar ook van ander vlees zeer ongezond, maar we gaan het hier nu niet over koetjes en kalfjes hebben en blijven bij het varken. Misschien denkt u nu wel “het zal me een worst wezen.” Maar ook in kalfsleverworst, gegarandeerde varkensvleesvrije worst, zit op zijn minst ook varkensvet verwerkt. Vergiftiging, tumoren, hart en vaatziekten liggen op de loer, ook dat is bekend. De overdaad aan vet in het varkensvlees zit veel te lang in onze darmen en tijdens het moeizame ‘verteren’ van het vlees komen er schadelijke gifstoffen vrij die o.a. de nieren aantasten. In de cellen van het varken zelf bevinden zich namelijk aanzienlijke vetaandelen en vet wordt steeds door cholesterol vergezeld. Een zeer belangrijke giftige factor van varkensvlees is het griepvirus dat volgens onderzoekers de zomer overleeft in varkenslongen en praktisch steeds in alle worst mee verwerkt wordt. Vlees vormt tijdens de vertering metabolische steroïden die kankerverwekkende eigenschappen bezitten. Mensen die bedreigd worden door hartinfarcten zouden eveneens geen varkensvlees moeten eten. Varkensvlees bevat zeer veel zwavel op grond van aanzienlijke en in buitengewone grote hoeveelheden aanwezige slijmachtige bindweefselbestanddelen wat op basis van verrottingsproeven bewezen is. Varkensvlees verteert niet in uw maag, maar moet verrotten… Waarschijnlijk wist u dat ook. Maar ik zit hier niet om u te vertellen wat u al weet, tijd dus om enkele slagtandjes hoger te gaan schakelen en de diepere achterliggende reden bij naam te gaan noemen. Zodat u nooit meer kan zeggen; ‘dat hebben wij niet geweten’ als u weer naar een mooie antieke tegel met een huisvarken kijkt. Hebt u een antieke tegel met een mooi everzwijn (soms is het moeilijk om een onderscheid te maken tussen varken of zwijn), weet dan dat het vlees van wilde zwijnen als net zo giftig moet worden beschouwd als het vlees van een huisvarken, ook al bevat het wilde zwijn in het algemeen minder vet.
Tegel met een varkenhoedster.
2e helft 17e eeuw
Bijbelse tegel met job bij de varkens
Omstreeks 1750.
Knir, Knar en een Knorrrrrende maag…
U weet nu dat als uw maag gaat knorren, dat dat het geluid is van al die varkentjes, Knir, Knar en Knor en hun vele lotgenoten die willen leven onder dierwaardige omstandigheden. Die u willen vertellen dat de houdbaarheid van de huidige vleesindustrie al ver over de evolutionaire datum heen is. En dat de voorgestelde vleesloze weekdag een jaar moet worden. Daarbij dient men de angst voor de werkeloosheid in de vleesindustrie voor de toekomst te overwinnen en over het egokapitalisme heen te stappen. Waarin men amoreel meent te mogen omgaan met de aan ons van hogerhand gegeven verantwoordelijkheid over het omgaan met (proef) dieren.
Freek Mayenburg en Frits Lobel wensen u veel mooie gebakken tegels met een varken of zwijntje toe in de vitrine. En natuurlijk voor straks; bon appetit met uw soepje van Franse gekaramelliseerde uien met zwarte peper, kaasfondue van Franse kaasjes met knoflook en ovenvers Frans stokbrood. Daarbij een bakje met stukjes koude meloen en een goed glas wijn. Met na, een stukje heerlijke rabarber-aardbeientaart met room. Uw maag zal niet meer knorren. Die van Miss Piggy en haar vele vriendjes in tevredenheid wel.
Drie tegels met varkens . Omstreeks 1910. Fabriek RAKO uit Tjechië.
Tegels met varkens. Onderdeel van een groter tableau. Omstreeks 1910.
Tegeltableau met varkens en koeien in een landschap. Omstreeks 1910
Replica of nepper?
Tegel van het type postzegelkwadraat met een varken. Het gaat hier niet om een 17e eeuwse tegel maar dit exemplaar dateert
van rond 1900 en is gemaakt als replica of bedoeld als vervalsing.
Goudse kleipijpen
Kleipijp. Trechter. Hielmerk: Zwijnshoofd. Gouda. Ca. 1713 - 1737. Pijpenmaker: Jan Hendrickse van Brugge
Vindplaats: Amsterdam Oostenburg ( VOC Werf)
Kleipijp. Ovoidepijp. Hielmerk: Zwijn. Gouda. 1774 - 1808. Pijpenmaker: Evert Meurs.
Vindplaats: Zaltbommel langs de Waal