Vloertegels 12e t/m 19e eeuw

Tot omstreeks 1500 werden er in de Nederlanden (en vooral Frankrijk) naast onversierde plavuizen vloertegels tegels vervaardigd met een houten stempel waarin een decoratie was geperst. In het reliëf werd een laagje witte pijpaarde aangebracht en vervolgens werd deze laag afgedekt met een laagje looderts (ringeloortechniek). De witte pap van pijpaarde hechtte zich tijdens het bakken aan de tegel.

 


De vloertegel rechts met een middeleeuwse tekst erop dateert uit het eind van de 15e/ begin 16e eeuw. In het midden van de tegel is een wapen afgebeeld. De tekst die in een kwadraat staat luidt 'ALLE DINC HEEFT SIJNEN TIJT'. Bijna zou je geloven, dat die tekst erop is gezet om mensen aan te sporen om te onthaasten, waar op dit moment  in onze 24 uurs economie Maatschappij ook op wordt aangedrongen.

De vloertegel werd op de geluidswal aangetroffen, welke  langs de A-12 ligt, die grenst aan de Goudse woonwijk Bloemendaal. De wal is speciaal aangelegd om de geluidshinder veroorzaakt door de Rijksweg Utrecht-Den Haag/Rotterdam te verminderen. De afgebeelde vloertegel werd gevonden in een hoop stortgrond  die uit de Goudse binnenstad (Tuinstraat) afkomstig was, en onder een oud afgebroken pand vandaan kwam. Meerdere vloertegels van dit type zijn in de Goudse binnenstad aangetroffen, sommige zaten zelfs nog in situatie, ingelegd als onderdeel van een vloerbetegeling. Veelal gebroken en/of ernstig beschadigd (glazuur/ringeloor pijpaarde verdwenen) zoals vloertegels uit de Tuinstraat. 

 

 

 


Ook de tegel links afgebeeld  is een Goudse bodemvondst gedaan in de binnenstad van Gouda. Deze vloertegel echter heeft een donkere lijn lopend van links naar rechts. Zo op het eerste gezicht lijkt het of de tegel gebroken is. Het is echter geen breuklijn want de tegel is gaaf. De lijn zit in in het  bestaande patroon van de techniek van opvulling van lichte klei.


Vloertegel. Datering: eind 15e/begin 16e eeuw
Tegelmaat: 14 x 14,3 cm. Dikte 2 cm.

Uit precies dezelfde tijd is nog eenzelfde soort vloertegel bekend waar op vier tegels tesamen de middeleeuwse tekst 'DIE TIJT IS CORT - DIE DOOT IS SNEL - WACHT U VAN SONDEN - SO DOE DI WEL staat.  Die tekst lijkt dan weer precies tegenover gesteld te zijn t.o.v de alledincheeftsijnentijt vloertegel want nu lijkt het erop dat er aangedrongen wordt om wel haast te maken omdat de tijd maar zo kort is.

Deze vloertegel is gevonden bij de afbraak van een pand in de Tuinstraat in Gouda. Zat nog in situatie als onderdeel van een plavuizen vloer op maar liefst drie meter onder maaiveld. Het uitgraven in handkracht heeft heel wat zweetdruppels gekost.


 

 

Deze vloertegel is aangetroffen bij het uitbaggeren van een sloot. De vloertegel is w.s. in het verleden samen met ander stadsafval in het buitengebied van de stad Gouda gestort. Datering:  16e eeuw. Waarschijnlijk vervaardigd in de Zuidelijke Nederlanden of Frankrijk

Vloertegel met een maat van 12 x 12 cm, 
met een dikte van 2 cm.
Bodemvondst polder Stein in Reeuwijk. 


 

 

 

Dit fragment van een vloertegel werd omstreeks 1960 aangetroffen bij het (eerst) uitbaggeren en vervolgens dichtgooien van de toen nog bestaande stadsgracht, de  Raam in de binnenstad van Gouda. Ben er helaas nog niet achter wat de precieze betekenis is van de voorstelling. Door de aanwezigheid van een boom achter de hond zou de voorstelling wel eens symbolisch kunnen zijn. De tegel is waarschijnlijk in de Zuidelijke Nederlanden vervaardigd in de 16e eeuw.



 

 

Hoewel er in historische panden in de stad Gouda in de loop der jaren behoorlijke aantallen vroeg 16e eeuwse vloertegels in diverse typen en maten zijn aangetroffen, in het bijzonder in de periode van de grote stadsvernieuwing omstreeks 1975, is er geen historische informatie aanwezig, die bewijst dat dit type tegels in Gouda vervaardigd zou kunnen zijn. Daarom nemen we voorlopig maar aan, dat de vloertegels  zijn ingevoerd vanuit de Zuidelijke Nederlanden

Een 3-tal tegels gevonden in de bodem onder een inmiddels afgebroken pand aan de Lange Groenendaal te Gouda Boven twee vroeg 16e eeuwse vloertegels met ringeloortechniek en onder een handgeschilderd exemplaar wat min of meer hetzelfde motief heeft als de vloertegels, maar dateert uit het eind van de 16e eeuw.


Vloertegels 12 t/m 16e eeuw

tegelvloertegelsportret1530guidoandriesantwerpen25nov2018crop-1.jpg
tegelornamentvloertegelguidoandrie160020mei2020crop.jpg
tegelvloertegel14e-15eeeuw2juli2019crop.jpg
tegel_vloertegel_16e_50.jpg
tegel_vloertegel_5juli2012_maat_10x10cm_50.jpg
vloertegel_ORN_SLIB_6_ENGLVLOERTEGEL_1200_50_crop1.jpg
vloertegel_ORN_SLIB_6_ENGLVLOERTEGEL_1200_75_crop2.jpg
vloertegel_ORN_SLIB_7__1550__VLOERTEG_ZUID_NED_55_crop1.jpg
tegelvloertegel16eeeuw65crop-1.jpg
vloertegel_ORN_SLIB_7__1550__VLOERTEG_ZUID_NED_57_crop2.jpg
vloertegel_ORN_SLIB_7__1550__VLOERTEG_ZUID_NED_57_crop3.jpg
vloertegel_ORN_SLIB_7__1550__VLOERTEG_ZUID_NED_57_crop4.jpg
vloertegel_ORN_SLIB_8__VLOERTEG_1555_55_crop1.jpg
vloertegel_ORN_SLIB_8__VLOERTEG_1555_55_crop2.jpg
vloertegel_ORN_SLIB_8__VLOERTEG_1555_55_crop3.jpg
vloertegel_ORN_SLIB_8__VLOERTEG_1555_55_crop4.jpg
vloertegel-jaar1556-kleuraanpassing.jpg
tegelvloertegel14e15efrankrijk24mei2022jpg-1.jpg
tegelvloertegel16eeeuw26nov2021jpg-1.jpg
tegelvloertegel16eeeuwfrankrijk24mei2022jpg-1.jpg
tegelvloertegel15e16eeeuw16sept2022-1.jpg
tegelvloertegelfrankrijk15eeeuw30sept2022jpg-1.jpg
tegelvloertegelfrankrijk16eeeuw30sept2022jpg-1.jpg
tegelvloertegelihs160023nov2022jpg-1.jpg
tegelvloertegel14e15eeeuw23dec2022jpg-1.jpg
tegelvloertegel16eeeuw7aug2022jpg-1.jpg
tegelvloertegel14eeeuw10x10cm3cmdikfrankrijk20mei2023jpg-1.jpg
tegelvloertegel14eeeuwvlaanderenoffrankrijk20mei2023jpg-1.jpg
tegelvloertegelhert16eeeuwvlaanderen20mei2023jpg-1.jpg
tegelvloertegel6x6cmdik2cm14eeeuwvlaanderen31juli2023jpg-1.jpg
tegelvloertegel14eeeuw115x115vlaanderen5juli2023jpg-1.jpg
tegelvloertegel14eeeuw12x12cm26juli2023jpg-1.jpg
tegelvloertegel15eeeuwfrankrijk12apr2023jpg-1.jpg
tegelvloertegel155012apr2023jpg-1.jpg
tegelvloertegel15eeeuw8nov2023-2.jpg

Twee vloertegels. Maat is 9,5cm x 9,5cm. Dikte 2,5 cm.  16e eeuw. Vindplaats: West-Nederland.

Vloertegel. Maat is 9,5cm x 9,5cm. Dikte 2 cm. 
16e eeuw. Vindplaats: West-Nederland.



Vloertegels 17e/19e eeuw


Vloertegels met zwijnen en honden. 18e eeuw. België.


Vloertegels Verenigde Servais Werken in Ehrang bij Trier


Een serie van vier fraaie tegels met een maat van 16x16 cm gemaakt bij de Verenigde Servais Werken in Ehrang bij Trier (Duitsland) met de voorstellingen van leeuwen, draken, adelaars en vissen. Omstreeks 1870-1890.

Achterzijde tegel met de tekst Ehrang.


Vloertegels uit de voormalige Kleiwegkerk Gouda???

Onderstaande vloertegels vervaardigd bij Villeroy & Boch in Mittlach Duitsland werden aangetroffen in de schuur van een Gouds pand aan de Kuiperstraat. Vrijwel zeker gaat het om vloertegels die ooit in een kerk hebben gezeten. Hoewel dit niet meer was te achterhalen, bestaat het vermoeden, dat het hier om vloertegels gaat die ooit in de afgebroken Kleiwegkerk hebben gezeten. Deze Katholieke kerk is omstreeks 1878 gebouwd en heeft maar een beperkt aantal jaren dienst gedaan want de kerk is al weer in 1964/65 afgebroken. Het vermoeden bestaat dat een aantal vloertegels is gespaard en in de schuur van een winkelpand in de Kuiperstraat zijn terecht gekomen.


Fotoalbum: Vloertegels Villeroy & Boch Mittlach


Villeroy & Boch tegels

Vrijwel alle tegels hebben een maat van 17 x 17 cm. Op de achterkant staat de tekst Villeroy & Boch Mittlach XVII.


Alleen de tegels met de leeuwen en adelaars zijn wat kleiner. Zij hebben een maat van 15 x 15 cm.