Zeewezens op antieke tegels uit Gent (België)
De op deze pagina afgebeelde tegels hebben als bijzonderheid, dat we een sterk vermoeden hebben dat ze in Gent in België gemaakt zijn. Een aantal jaren geleden ontmoette ik op een rommel-antiekmarkt in Utrecht een antiekhandelaar afkomstig uit Gent België die een aantal steentgens te koop had van de hierboven afgebeelde tegels. Het ging om een serie tegels, allemaal van hetzelfde type, beschilderd met zeewezens, meermannen en zeedieren. De tegels zijn wellicht gemaakt in de aardewerkmanufactuur van Pieter Stockholm, die in Gent actief was van 1654 tot 1675. Op de tegels zijn te zien (soldaat)meermannen en paardachtige zeewezens getooid met een hertengewei. Op de onderste rij twee verschillende uiterst fraai afgebeelde paardzeewezens met in het midden vrouwe Fortuna op een wereldbol.
Van sommige zeewezens op tegels is de afbeelding soms prachtig uitgevoerd. Zo ook de voorstellingen op onderstaande tegels gemaakt omstreeks het midden van de 17e eeuw. Bekend zijn de veelvuldig in Nederland vervaardigde tegels met zeewezens waarop beschilderingen zijn uitgevoerd van tritons, neptunesfiguren, sirenes, realistische zeedieren, fantasiezeedieren, meermannen en meerminnen. Het is bijna teveel om op te noemen wat er aan voorstellingen is vervaardigd. De Gentse tegels zijn daar ook van afgeleid.
Aanvullend nog een paar voorstellingen van Gentse tegels die mij recentelijk door een trouwe lezer werden toegezonden. Midden 17e eeuw.
Tegel met een zeewezen met bloem .
Omstreeks 1650-1675.
Zeldzame tegel met een zeewezen met spinrok met spoel.
Omstreeks 1650-1675.
3 tegels met gevleugelde zeehanen. Omstreeks 1650-1675
Tegel met een zeewezen met een vuurpot.
Omstreeks 1650-1675.
Tegel met een zeewezen met een grote pot.
Omstreeks 1650-1675.
Tegel met een pijprokend zeewezen.
Omstreeks 1650-1675.
Gentse tegels met andere hoekvullingen
Veel "Gentse" tegels hebben een afwijkende hoekvulling. Ossenkopachtig maar iets anders uitgevoerd dan de gewone bekende ossenkopjes. Maar er zijn er ook een paar bekend, die zijn geschilderd met de gewone ossenkop of een spinnenkop. Onderstaand is een aantal exemplaren afgebeeld waaronder twee zeewezens met gewone ossenkopjes. Man met knots, drietand, vrouw met bloem en zeehaan. Midden 17e eeuw.
Tegel met een zeewezen met drietand .
Omstreeks 1650-1675.
Gentse tegel met de voorstellingen van een pijproker. Midden 17e eeuw
Gentse tegel met de voorstelling van een eenhoorn.
Midden 17e eeuw
Gentse tegel met een kameel. Midden 17e eeuw
Gentse tegel met een kameel. Midden 17e eeuw
Serie tegels met zoogdieren vervaardigd in Gent. Midden 17e eeuw. De voorstellingen van de dieren zijn
ontleend aan gravures van Marcus Gheeraerts (I), 1583 aanwezig in het Rijksmuseum.