Ornamentale afbeeldingen op tegels
Al in de vroege 15e/16e eeuwse Italiaanse majolicatijd komt op de ornamenttegel het schaakbord-motief voor, afwisselend in blauw en oranje-geel. Wel is een ding zeker, de Hollandse vroege ornamenttegels hebben hun oorsprong liggen in Spanje, dan wel in Italië en daarna vervolgens in de (Zuidelijke) Nederlanden. Op deze pagina beperk ik me allereerst tot de vroege productie van ornamentale tegels in de Zuidelijke Nederlanden.
15e-16e eeuw Spanje
Blokje van vier ornamentale tegels.
Spanje. 1450-1500.
Blokje van vier ornamentale tegels.
Spanje. 1450-1500.
Tegel met ornamentaal motief.
Spanje. 1450-1500
Fotoalbum: Ornamenten op tegels, eind 16e/17e eeuw(1)
Omstreeks 1570
Omstreeks het midden van de 16e eeuw kwamen er steeds meer vloer-majolicategels op de markt. Dit waren de vroege ornamenttegels, bestaande uit gestileerde bladornamenten. Ze waren een beetje grof en primitief gestileerd, dat wel. De herkomst van deze tegels ligt vrijwel zeker in het spaans-moorse gebied. Hun voorbeeld vindt zijn oorsprong in de ingelegde vloertegels met pijpaarde. De productie van vroege majolicategels in gebruik als vloertegel heeft overigens niet erg lang geduurd. Deze tegels hadden heel snel last van slijtage. Na 1600 bestond de productie van dit soort tegels nog alleen maar uit tegels die aan de wand werden geplaatst, ook de vroege ornamenttegels dus
Omstreeks 1570
Fotoalbum: Ornamenten op tegels, eind 16e/17e eeuw (2)
Fotoalbum: Ornamenten op tegels, eind 16e/17e eeuw (3)
Viertje ornamentale tegels met granaatappels, goudsbloemen.
Ca. 1625
Viertje vroege ornamentale tegels. Zuidelijke Nederlanden.
Omstreeks 1570.
Tegels met polychrome bloemvazen. 1e helft 17e eeuw. Vindplaats: Woerden Utrecht Rijnkade.
Ornamenten op tegels, 17e eeuw, in blauwe uitvoering
Randtegel met een maat van 13 x 4 cm. 1e helft 17e eeuw
Randtegel met een maat van 13 x 9 cm.
1e helft 17e eeuw
Ornamenten op tegels, 18e eeuw
Ornamenten op tegels, 19e/20e eeuw
Ornamenten op tegels, 19e/20e eeuw, van Hulst Friesland
Aan het eind van de 19e/begin 20e eeuw waren ornamenttegels opnieuw populair. Ze werden door tal van fabrieken op de markt gebracht o.a. door de tegelfabriek Van Hulst uit Harlingen Friesland Een aantal tegels van deze fabriek staat hieronder afgebeeld. In veel gevallen staat op de achterzijde van de tegel het modelnummer aangegeven.