Kraanvogels op antieke tegels

De Europese kraanvogel (grus grus) broedt in het noorden en oosten van Europa. In de 20ste eeuw was de kraanvogel uitgestorven broedvogel in Nederland. Twee- tot driehonderd jaar daarvoor, in de 17e en 18e eeuw, waren er nog leefgebieden in afgelegen hoogveengebieden in Nederland waar de soort mogelijk als broedvogel voorkwam. Hoewel niet zeker, maar wel aannemelijk, is dat de kraanvogel vanaf de Middeleeuwen tot aan de 17e/18e eeuw in Nederland leefde; er was tot die tijd voldoende hoogveen om een uitstekende leefomgeving te vormen. Kraanvogels broeden in uitgestrekte moerasbossen en hoogvenen

Inmiddels mag de kraanvogel weer als broedvogel in Nederland genoteerd worden. In 2001 zijn er 3 paren in het Fochteloërveen gebleven in de broedtijd als broedvogels. Eén van deze paren heeft daar in dat jaar een jong groot gebracht. In 2003 kwam een tweede paar tot broeden. Tot en met 2010 zijn er jaarlijks broedgevallen geweest. Er is inmiddels een heel geleidelijke stijging van het aantal broedparen(2010: 3) waarneembaar. Het aantal kraanvogels in het Fochteloërveen groeit. Inmiddels broeden ze voor het 14de jaar op rij in dit unieke gebied. In 2014 nam het aantal paren toe tot negen. Zeven paar bouwden een nest en zes broedden succesvol. Er zijn in dat jaar waarschijnlijk acht kuikens geboren. In totaal werden er in 2014 ca. 44 kraanvogels in dit wetland geteld.


Bijzondere cirkeltegel met een kraanvogel. Omstreeks 1600


Voedselzoekende kraanvogels (ouders met kuikens) op een geoogst maisveld in November bij Lac du Der in Frankrijk.


Fotoalbum: Kraanvogels op antieke tegels, 17e eeuw



Fotoalbum: Kroonkraanvogels op antieke tegels, 17e eeuw

Een andere kraanvogelsoort is de kroonkraanvogel. Deze soort komt voor in oostelijk en zuidelijk Afrika. Hij komt gewoonlijk voor op graslanden, landerijen en drassige gebieden. Men vond de afbeelding blijkbaar interessant genoeg om op een tegel af te beelden. De voorstelling komt overigens maar zelden voor op tegels.


Links: Onderdeel van een dubbele tagelpilaster met de voorstelling van een kroonkraanvogel en twee struisvogels. 2e helft 18e eeuw. 
Rechts de gravure van of naar Nicolaes de Bruyn.